เยือนถิ่นช่างฝีมือ" ขลุ่ยบ้านลาว " หรือชุมชนวัดไส้ไก่

[poPPie]

ต่อไปจะนำเสนอ ช่างเทลายขลุ่ยชั้นครู "ป้าองุ่น มาริศรี" น้องสาวของลุงจรินทร์ ผู้เนรมิตลำไผ่เปลือยเปล่าเป็นลวดลายดอกดวงบุหงาลดาวัลย์ เพียงการรินตะกั่วร้อนราดรด ได้เห็นความสามารถในการทำขลุ่ยเสียงไพเราะครับ

ริ้วรอยไหม้อย่างสวยงามบนเลาขลุ่ย ผสมผสานกับน้ำเสียงที่ไพเราะ ทำให้ข ลุ่ยเลานั้นทรงคุณค่ายิ่งขึ้น
ช่างทำขลุ่ยจึงพยายามประดิษฐ์คิดลวดลายขลุ่ยให้ดูแปลก ไม่ซ้ำกัน และอาจเป็นเอกลักษณ์เฉพาะของช่างเทลายแต่ละคน



เริ่มตั้งแต่ลายที่ทำขึ้นอย่างง่ายๆไปจนถึงลายที่ยาก ซึ่งสวยงามมาก ต้องอาศัย ฝีมือและความสามารถเฉพาะตัว การทำลวดลายบนเลาขลุ่ยให้สวยงามต้องใช้เวลา และ ความชำนาญ ผู้ท ำจะต้องมีสมาธิ และจิตใจที่เยือกเย็น เพราะการทำลวดลายจะต้องมีความพิถีพิถันอย่างมาก

ลวดลายต่างๆบนเลาขลุ่ยจากอดีตตกทอดถึงปัจจุบันมีหลายลาย ส่วนลายที่ยังทำสืบทอดก ันอยู่ถึงปัจจุบันคือลายดอกพิกุล ลายหกคะเมน ลายหิน ลายรดน้ำ ลายกระจับ ลายตาสับปะรด ลายง่ายๆท ี่ไม่ต้องใช้ฝีมือมากนักเช่นลายออป่า หรือ ลายตลก

อุปกรณ์สำคัญที่ใช้ในการเทลาย
1. ตะก ั่ว ที่จะนำมาหลอมให้เหลวเพื่อใช้เทลาย





เริ่มตั้งแต่ลายที่ทำขึ้นอย่างง่ายๆไปจนถึงลายที่ยาก ซึ่งสวยงามมาก ต้องอาศัย ฝีมือและความสามารถเฉพาะตัว การทำลวดลายบนเลาขลุ่ยให้สวยงามต้องใช้เวลา และ ความชำนาญ ผู้ท ำจะต้องมีสมาธิ และจิตใจที่เยือกเย็น เพราะการทำลวดลายจะต้องมีความพิถีพิถันอย่างมาก

2. ช้อนเทลาย ลักษณะเหมือนทัพพีใช้สำหรับตักตะกั่วเทหยอดให้เป็นลายต่างๆตามต้องการ



ช้อนเทลาย หรือทัพพีเทลายมีสองประเภทตามลักษณะลายที่ต้องการ

ประเภทแรกที่ใช้เทลายทั่วไปจะเป็นรอยบากเป็นรูปคล้ายกระจับที่ริมขอบสองด้านตรงข้ามกัน




การเทลายขลุ่ย ช่างเทลายจะมีท่อนไม้ลักษณะกลมโตยาว พอขนาดมือจับ เป็น ด้ามสวมเข้าทางปลายด้านที่ทำเป็นปากเป่า



ขลุ่ยเลาหนึ่ งๆจะใช้เวลาในการเทลายแตกต่างกันไปตามความยากง่ายของลาย ลายที่ง่ายใช้เวลาไม่นานนัก ลายที่ยากช่าง ต้องใช้ความอดทนเป็นเวลานานนับชั่วโมง


ลายดอกพิกุล



ลายรดน้ำ



ลายตลก



คุณยายองุ่น มาริศรี ช่างเทลายขลุ่ยแห่งหมู่บ้านลาวบางไส้ไก่ เกิดเมื่อปีพ.ศ. 2475 ที่หมู่บ้านแห่งนี้ ได้สืบทอดการทำขลุ่ย, เทลายขลุ่ย จากบิดามารดา คือนายผัน และนางศิริ กลิ่นบุปผา มีพ ี่น้องรวม 5 คน คุณยายเป็นบุตรคนที่ 3

คุณยายองุ่นได้เห็นและช่วยบิดามารดาทำข ลุ่ยมาตั้งแต่ยังเยาว์ และได้เริ่มเทลายขลุ่ยอย่างจริงจังเมื่อช่วงอายุประมาณ 22 ปี ได้สมรสก ับนายสิงห์ มาริศรี (ปัจจุบันถึงแก่กรรม) คุณยายองุ่นมีบุตรธิดารวม 4 คน และปัจจุบันมีบุตรชายเป็นผู้สืบทอ ดการทำขลุ่ยลาย คือ นายชลิต มาริศรี

คุณยายองุ่นช่างเทลายขลุ่ย ฝีมือเยี่ยมแห่ง หมู่บ้านลาวบางไส้ไก่ นับเป็นช่างเทลายที่มีฝีมือหาผู้ใดเปรียบได้ยาก เพราะคุณยายองุ่น เป็นช่างเทลาย ที่มีฝีมือประณีตมีความละเอียดอ่อนในการเทลาย ซึ่งจะดูได้จากการเทลายที่มีความสวยงามมาก ทำให้ข ลุ่ยเลานั้นดูทรงคุณค่ายิ่งในด้านศิลปะ คุณยายองุ่นปัจจุบันอายุ 72 ปี ได้ยึดอาชีพเทลายข ลุ่ยอย่างต่อเนื่อง รวมระยะเวลาถึง 50 ปี ซึ่งอาจกล่าวได้ว่าคุณยายองุ่น มาริศรีเป็นช่างเทลายที่มีฝ ีมือดีที่สุดในปัจจุบัน



"ริ้วรอยไหม้เป็นลวดลายแสนวิจิตร
แนบสนิทบนเลาขลุ่ยอันทรงค่า
เสกสรรสร้างลวดลายอันแปลกตา
ทรงคุณค่าศิลปะพื้นบ้านตำนานไทย"