อาลัยตำนานคนกีตาร์ ราเชล สิกขารา

[napman]

สำราญ ทองตัน

รำลึก"ราเชล สิกขารา"

สําราญ ทองตัน หรือ "อาจารย์เฒ่า" นักดนตรีและครูดนตรีชั้นนำของประเทศไทย ที่จบจากสถาบันดนตรีชั้นแนวหน้าของโลก คือ Berkley School of Music บอสตัน สหรัฐอเมริกา

ทิ้งงานดนตรีที่รุ่งโรจน์ในเมืองหลวง หอบครอบครัวกลับไปบ้านเกิด เปิดโรงเรียนดนตรี Tritone Music Studio Phuket จ.ภูเก็ต เพื่อสร้างโอกาสทางดนตรีให้เยาวชนในท้องถิ่น

สำราญย้อนอดีตให้ฟังว่า

รู้จักราเชล เมื่อประมาณ พ.ศ.2514-2515 จากการเขียนคอลัมน์ลงในไอเอส ซองฮิตส์ด้วยกัน

พูดคุยเรื่องดนตรีแล้วถูกคอมาก เพราะรอบรู้มาก เล่นกีตาร์ดี ที่สำคัญร้องเพลงไพเราะทั้งที่พูดติดอ่าง จึงสนิทสนมไปมาหาสู่กันเป็นประจำ

มีแผ่นเสียงใหม่ๆ จะนำมาอวดกัน นั่งฟังด้วยกัน เป็นสิ่งที่มีความสุขมาก เพราะสมัยนั้นต้องสั่งซื้อจากต่างประเทศ รอนานหลายเดือนกว่าจะได้มาฟังสักแผ่นหนึ่ง

มีช่วงหนึ่งรวมตัวกันเป็นวงดนตรีชื่อว่า "บลูกราส แบนด์" ไปเล่นที่โรงภาพยนตร์วงเวียนใหญ่ จัดโดย วิฑูรย์ วทัญญู นักจัดรายการวิทยุชื่อดังสมัยนั้น

แต่ขึ้นไปเล่นไม่เท่าไรกลับถูกคนดูโห่ไล่ เพราะไม่รู้จักเพลง แนวเพลง ไม่เคยฟัง และฟังไม่รู้เรื่อง

จากนั้นไม่เคยไปเล่นที่ไหนอีก นอกจากซ้อมเล่นกันเองเท่านั้น

สำราญเผยว่า นิตยสารโฟล์กที่ร่วมกันจัดทำ ทุกวันนี้คนอ่านในยุคนั้นเติบโตขึ้นมาเป็นนักจัดรายการ นักเขียน ยังพูดถึงนิตยสารโฟล์กอยู่เป็นประจำ ทำให้รู้สึกภูมิใจมาก

อาจารย์สำราญเอ่ยถึงฝีมือการเล่นกีตาร์ของราเชลว่า จัดอยู่ในขั้นใช้ได้สำหรับผู้ที่เป็นมือสมัครเล่น สามารถเป็นศิลปินเดี่ยว ร้องนำได้สบาย

ศิลปินคนโปรดของราเชล อาจารย์สำราญระบุว่า ส่วนมากเป็นนักดนตรีที่ใช้กีตาร์อะคูสติกหรือกีตาร์โปร่ง

แนวบลูส์ ได้แก่ มิสซิสซิปปี จอห์น เฮิร์ต - Mississippi John Hurt, อาร์เธอร์ "บลายด์"เบล็ก, Arthur "Blind" Blake

แนวบลูกราส ด็อก วัตสัน, แคลเรนซ์ ไวต์ - Clarence White

แนวโฟล์ก เดอะเพนแทงเกิ้ล - The Pentangle ซึ่งมีสองนักกีตาร์ เบิร์ต แจงช์ - Bert Jansch และ จอห์น เรนเบิร์น - John Renbourn เป็นสมาชิกอยู่

ส่วนงานเขียนนับว่าเป็นผู้ที่รู้รอบด้าน เพราะเป็นคนชอบอ่าน ภาษาอังกฤษดีมาก ไม่ใช่เพียงแปลตามหนังสือต่างประเทศเท่านั้น แต่ยังชอบฟังเพลงด้วย สามารถเขียนถึงเพลงได้ทุกแนวตามสมัย แต่หัวใจของราเชลอยู่ที่ โฟล์ก บลูส์ และกีตาร์โปร่งเท่านั้น

"รู้จริง รักดนตรีโฟล์ก หัวใจโฟล์กเต็ม 100 และพร้อมจะถ่ายทอดให้ผู้อื่น" คือคำจำกัดความ เมื่อเอ่ยถึงราเชล สิกขารา ในความคิดของอาจารย์สำราญ

อาจารย์สำราญ มีมุมมองต่อสื่อทางด้านดนตรีในปัจจุบันว่า ได้เปรียบในเรื่องข้อมูล คนรุ่นใหม่เรียนดนตรีมากขึ้น มีความรู้มากขึ้น เข้าถึงข้อมูลง่ายกว่าสมัยก่อนเพราะโลกแคบลง

แต่การที่ค้นหาและรับรู้ข้อมูลที่ง่ายและมากเกินไป ทำให้ขาดความซึมซาบอย่างลึกซึ้งในอารมณ์และความรู้สึกในดนตรี

ไม่เหมือนสมัยก่อนที่ได้มาด้วยความยากลำบาก จะนั่งฟังอยู่ทั้งวัน ฟังทุกวันจนซึมซาบ

อย่างไรก็ตาม สื่อดนตรีจริงๆ อยู่ได้อย่างยากลำบาก เพราะขาดการสนับสนุนจากสปอนเซอร์

อาจเป็นเพราะเพลงบางแนวยังมีคนฟังน้อย ตัวอย่างที่เห็นได้ชัดเจน คือดนตรีแจ๊ซ ที่ดูเหมือนปัจจุบันจะเป็นยุคที่เฟื่องฟูของแจ๊ซในเมืองไทย แต่หนังสือเกี่ยวกับดนตรีแจ๊ซที่มีคุณภาพกลับอยู่ได้ไม่นาน


ขอขอบคุณหนังสือพิมพ์ข่าวสดออนไลน์

Dear Naris,

Thanks so much for these info., I didn't personally know Rachel but I happened to personally know Samran, I know him more as "Thao" or the "Old man" . And some members here I think they still remember "Microtone" who is my friend/band leader in the past who also knows and very close to Thao (we knew each other quite well because I, Microtone, Ter Rewat, Ketaran and few others were at TU and so fanatic about Music besides what we really had to study there) (Karn asked me about Microtone when we just met at my Saraphi cottage too). As I recalled Thao is currently resides in the Southern part of Thailand and still active in Music as he always is. Thao is also a close friend of my late friend Ketaran Lertpipat (actually Ket was also Pood's close friend too!)

For Rachel, I think I've glanced through some of his books but since I left for USA in 1972 I just didn't have a chance to read/learn any more of his book. Surprisingly he's only few more months older than me but now he's gone. So all of my younger friends here please take this as a lesson in life, "DO IT NOW WHILE YOU CAN" 'cause you'll never know when will your last day come