ทำไมกีต้าร์แนวแจส ต้องเป็นแบบมี soundhole รูปตัว f

[Nobi]

ทำไมกีต้าร์แนวแจส
ต้องเป็นแบบมี soundhole รูปตัว f
มัลักษณะพิเศษอย่างไร ที่กีต้าร์ทรงนี้เหมาะกับแนวแจส

[pood]

คนตั้งกระทู้ตั้งใด้สั้น ง่าย ใด้ใจความมากครับแต่คนตอบกระอักแน่นอนเพราะเรื่องมันยาวเป็นร้อยปี

กำเนิดดนตรีแจ้ซ

ดนตรีแจ๊ซเกิดจากการเอา american pop music มาผสมผสานกับ african music และเริ่มใด้รับความนิยมราวๆปี 1900 แจ๊สยุคนั้นใช้เครื่องเป่าเป็นหลักแต่มีบางวงก็มีมือกีต้าร์เข้าไปผสมโรงด้วยเหมือนกันอย่างรูปข้างล่างที่ถ่ายปี 1905 ครับ



ดนตรีสมัยนั้นเล่นกันสดๆโดยไม่มีเครื่องขยายเสียงหรือไมโครโฟนนะครับ กีต้าร์ในยุคนั้นก็ตัวเท่าลูกสุนัขตกน้ำและเสียงดังพอๆกับแมงหวี่เพราะใช้สายเอ็น มือกีต้าร์จึงไม่มีบทบาทอะไรเพราะเล่นไปคนดูก็ไม่ใด้ยินเสียงหรอก

คนที่ทำกีต้าร์ให้เสียงดังพอที่จะเล่นกับวงแจ้ซใด้คือ Orville Gibson ในปี 1906 ครับเพราะกีต้าร์ของแกเป็น archtop ขนาดใหญ่ (lower bout 16") และใช้สายเหล็ก ต่อจากนั้นมา Gibson ก็เลยเป็นกีต้าร์สำหรับแจ้ซไปเลย



กำเนิด F-Hole

Gibson ยุคแรกๆนั้นถึงเสียงจะดังกว่า Martin แต่ก็ยังไม่ดังเท่าไหร่จนมีวิศวกรหัวใสของ Gibson ชื่อ Llyod Loar มาเอารูตรงการออกไปแล้วใส่ F hole แบบไวโอลินแทน คราวนี้กีต้าร์เสียงดังขึ้นเยอะครับเพราะเสียงที่ออกมาจะเน้นแต่เสียงกลางเหมือนไวโอลิน กีต้าร์ F hole ตัวแรกของโลกคือ Gibson L-5 ที่วางตลาดปี 1922 ครับ



คราวนี้กีต้าร์เลยเริ่มมีบทบาทสำคัญขึ้นในดนตรีแจ้ซ สมัยนั้นก็เลยมีจุดกำเนิดของ guitar hero ยุคแรกอย่างเช่น Eddie Lang ซึ่งผมก็ก็ไม่รู้เหมือนกันว่าแกดังใด้ยังไงเพราะสมัยนั้นเขาใช้กีต้าร์ตีคอร์ดอย่างเดียวเพราะเล่นโซโล่ก็ไม่มีใครใด้ยิยหรอก

กำเนิดกีต้าร์ไฟฟ้า

กีต้าร์ไฟฟ้าที่ขายดีตัวแรกของโลกคือ Gibson ES-150 ที่ออกมาในปี 1936 ครับ คราวนี้ก็เป็นครั้งแรกที่มือกีต้าร์แจ้ซสามารถโซโล่ใด้ กีต้าร์ยุคนี้ยังเป็น all solid อยู่เพราะไม่มีใครทำ laminate เป็นแต่ไม้หน้า ES-150 เขาเซาะด้านบนด้านเดียวเพื่อกัน feedback ครับ



ต่อมาในยุคหลังสงครามก็เป็นจุดเกิดของกีต้าร์แจ้ซสมัยใหม่ รุ่นที่ดังสุดตอนนั้นคือ Gibson ES-175 ซึ่งใช้ไม้ laminate ทั้งตัวเลยไม่กลัว feedback ที่ออกวางขายในปี 1949 ครับ ในยุคนั้นก็เป็นยุคเริ่มต้นของดนตรี rock ด้วย ถ้าไปดูใน Youtube จะเห็นใด้ว่ามือกีต้าร์ร้อคสมัยนั้นก็ใช้กีต้าร์ F-hole กันทั้งนั้น



ยุคตกต่ำของกีต้าร์แจ้ซ

กีต้าร์ตัวกลวงที่มี F-hole นั้นโดนกำจัดด้วยคนคนเดียวเลยครับคือตา Leo Fender ในปี 1951 เพราะกีต้าร์ตัวตันของแกเล่นดังเท่าไหร่ก็ไม่มีการหอนแถมยังถูกสตางค์กว่าด้วย กีต้าร์ F-hole เลยเลือนหายไปจากวงการดนตรีเพราะในยุค 60s นั้นไม่มีใครฟังดนตรีแจ้ซ ถ้าฟังก็เป็นประเถท bossa nova ที่ใช้กีต้าร์สายเอ็นเล่นอย่างเดียว ยุคนั้นกีต้าร์ F-hole ที่ยังใช้กันอยู่ก็เป็นพวกตัวบางอย่าง Epiphone Casino, Gretsch Country Classic หรือพวกตัวบางและมีใส้ตรงกลางอย่างเช่น Gibson ES-335 หรือ Rickenbacker เท่านั้นและไม่มีใครเอากีต้าร์กลุ่มนี้มาเล่น jazz จนถึงยุค 70s ครับ

ส่วนในยุคตั้งแต่ 70s-80s นั้นมีกีต้าร์ f-hole แจ้งเกิดใด้รุ่นเดียวแถมยังเป็นกีต้าร์ญี่ปุ่นซะด้วยคือ Ibanez GB-10 ครับ

กำเนิดใหม่ของกีต้าร์แจ้ซ

กีต้าร์แจ้ซเริ่มกลับมาดังระเบิดอีกครั้งตั้งแต่ยุค 90s ที่ standard jazz กลับมาใด้รับตความนิยมอีกครั้ง ตอนนี้วง jazz ดังๆไม่ว่าจะเป็น Michael Buble หรือ Diana Krall ก็ต้องมีมือกีต้าร์ที่ใช้ hollow body ตัวใหญ่มี F-hole กันทุกวงครับ

[agoodmouse]

ขอบคุณครับ กว่าจะอ่านจบยังเหนื่อย ตอนโพสลำบากกว่าเยอะเลย

สุดยอดเลย

[pong555]

โอ้.. เล่นมาตั้งนานพึ่งรู้นะเนี่ยว่าที่มาของ F hole เป็นอย่างนี้นี่เอง...

ขอบคุณพี่กฤษณ์สำหรับความรู้ครับ ว่าแต่ว่า มีท่านใดที่มี Gibson L 5 West Montgomery จะขายบ้างไหมเนี่ย อยากได้ๆ....

[Nobi]

ขอบคุณ พี่กฤษณ์ มากๆ ครับ
ตอนตั้งกระทู้ ผมก็กะในใจว่าคงต้องเป็น
พี่กฤษณ์ ที่จะเคลียร์คำถามนี้ได้ชัดเจน

[somboon.c]

ดีมากเลยครับ ได้ความรู้เพิ่มเติม...กำลังสนใจกีต้าร์แจ๊สอยู่พอดีครับ

[zenpj]

ขอบคุณมากครับพี่กฤษณ สำหรับความรู้ที่นำมาถ่ายทอดเป็นวิทยาทานแก่น้องๆ
แต่ตอนนี้ขอตีคอร์ดไปพลางๆก่อน วันหน้าอาจจะ Jazzy กะเค้าบ้าง

[pood]

ความแข็งแรงของกีต้าร์ archtop เมื่อเทียบกับ Flat top

เขาว่ากันว่าโครงสร้างไม้หน้าของกีต้าร์โปร่งนั้นไม่ช้าก็เร็วก็พังครับเพราะตามหลักวิศวกรรมแล้วมันคือ "an implosion waiting to happen" เนื่องจากไม้หน้ามันโดนดึงตลอดเวลาและมีแค่ระบบ bracing เท่านั้นที่เป็นตัวรับแรงนี้ซึ่งถ้ากาวเสื่อมเมื่อไหร่ก็พังแน่นอน ถ้าเป็นเครื่องดนตรีตระกูลไวโอลินซึ่งไม้หน้าเขา carve จากไม้ชิ้นหนาจนเป็นระบบโครงสร้างแบบ thin shell structure (ระบบเปลือกไข่) ทำให้ไม่มีแรงดึงดังนั้นจึงไม่มีวันเสื่อมสภาพและยิ่งเก่าเสียงยิ่งเปิดครับ



ดังนั้นกีต้าร์โปร่งถ้าเก่ามากนี่ไม่มีใครเอามาเล่นหรอกครับเพราะกลัวมันจะหลุดเป็นชิ้นๆแต่ไวโอลินที่มือระดับโลกใช้ออกคอนเสริตกันนั้นมักมีอายุ 200-300 ปีทั้งสิ้น
และมีบางตัวที่ราคาเกิน 100 ล้านบาท

http://www.ultimateviolintools.com/Famous-violins.html

โครงสร้างของกีต้าร์ carved top ที่มี F-hole นั้นก็ลอกแบบมาจากโครงสร้างของ violin ผมเลยสงสัยว่ากีต้าร์ archtop นั้นยิ่งเก่าเสียงน่าจะยิ่งดีเหมือนกันและน่าจะใช้ใด้เป็นร้อยๆปีแต่อาจต้องทำ neck reset บ้างแต่คงไม่มากเท่ากีตีต้าร์โปร่งเพราะองศาคอมากกว่าเยอะทำให้ไม่มี bending moment





มีพี่ๆ (เขาให้เลิกเรียกว่าน้า) ท่านใดเคยเจอกีต้าร์ archtop ที่หมดสภาพไหมครับ

[karn]

สุดยอดทั้งผู้ถามและผู้ตอบครับ

[pood]

เมื่อกี้ผมเข้าไปตอบในกระทู้ซื้อขายเรื่องความแตกต่างระหว่าง Acoustic และ electric archtop ซะยืดยาว ถ้าใครสนใจก็เข้าไปอ่านใด้ในกระทู้นี้ครับ

http://www.nimitguitar.com/mybb/showthre...#pid135263